Nederlandse mannen gered tijdens de actie “Witte Bussen”

 

Foto uit “Trelleborgs Allahande” van 3-5-1945

In de publicatie “1945 Naar Zweden” gaat het over vrouwen die in verbinding met de actie “Witte Bussen” gered werden. Met de evacuatie naar Zweden van vrouwen uit Ravensbrück en buitenkampen van Neuengamme konden ook een aantal mannen naar Zweden ontkomen. Ongeveer 600 mannen zijn per schip van Lübeck naar Trelleborg gebracht, zie het hoofdstuk “Met de schepen Lillie Mathiessen en Magdalena naar Trelleborg”. In het laatste transport met Witte Bussen uit Ravensbrück zijn een aantal Belgische en Nederlandse mannen uit het mannen kamp meegesmokkeld, zie het hoofdstuk “Het 2de Transport van luitenant Svenson”. Er is ook sprake van 20 mannen die onderweg door de Witte Bussen opgepikt werden. Hoeveel mannen uiteindelijk tijdens de evacuatie van de vrouwen naar Zweden kwamen is nog niet duidelijk. Voor de Nederlandse mannen heb ik uit de gegevens van de passagierslijsten uit het Stadsarchief van Malmö en de z.g. Lund Datei een lijst met namen van 119 Nederlandse mannen Mannen NL  samengesteld. Volgens de krant “Trelleborgs Allehande” van 3 mei 2015 zouden op 2 mei 1945, 150 Nederlanders in Trelleborg zijn aangekomen. Op mijn lijst zijn het slechts 76. Ik heb een lijst uit Zweedse hand van aankomst Trelleborg van de vrouwen maar niet van de mannen. Het transport met de schepen Lillie Mathiessen en Magdalena werd uitgevoerd door het ICRC (Internationale Rode Kruis). De Zweedse schepen voeren in charter voor het ICRC en zij zorgden ook voor proviand tijdens de overvaart naar Trelleborg. De mannen die 2 mei 45 in Trelleborg aankwamen waren grotendeels gevangenen uit het concentratiekamp Neuengamme. Van de 76 zijn 59 namen op het Monument van de stichting Vriendenkring Neuengamme te vinden https://monument.vriendenkringneuengamme.nl/ . Deze mensen ontgingen op het nippertje de dood in de Lübecker Bucht, zie het boek “De Ramp in de Lübecker Bocht” van S.P. Geertsema. Slechts drie namen van de andere 43 mannen zijn op het Monument van de Vriendenkring te vinden. Deze drie zaten in het tuchthuis Dreibergen in Mecklenburg. Uit dit beruchte tuchthuis zijn laat april 1945 nog Deense en Noorse gevangenen door Witte Bussen afgehaald. Misschien zijn de drie Nederlanders bij deze gelegenheid bevrijd en zo naar Zweden gekomen. Ze zijn volgens de “Lund Datei” van Neuengamme 28 april in Zweden aangekomen, ze zijn echter niet te vinden op de passagierslijsten van het Stadtarchief Malmö. Van de andere 40 is niet bekend waar ze vandaan kwamen en hoe ze naar Zweden kwamen. Hiertussen kunnen ook dwangarbeiders geweest zijn.